Kabanata 65- Pag-aalala ng Isang Ama ni Clyde Dee

Papasok si Padre Damaso sa bahay ni Kapitan Tiyago ng bigla lamang tong lumabas sa pinto.
“Anong katanganhan ang ginagawa mo Tiyago?” sabi ni Padre Damaso kay Tiyago ngunit din nito napansin.
“Hoy Tiyago sagutin mo ko!” sinigawan ni Damaso si Tiyago.
“Huh? Ano ang sinabi mo po?” sagot ni Tiyago kay Damaso.
“Wag na nga lang, ano yan opyo ba yan?” tanong ni Damaso kay Tiyago.” Opo,gusto mo ba?” napangiti si Tiyago at naglabas ng pakete ng opyo. Hindi niya na ito pinansin dahil ang tunay na pakay niya ay para makusap muli ang kanyang anak na si Maria Clara.
Habang papasok na si Damaso sa bahay, si Tiyago ay nakaupo sa labas ng bahay at sinisingot ang bagong peke ng opyo. Pagpasok niya nakita niyang parang babuyan ang bahay ni Tiyago dahil marumi at kalat-kalat na ang mga gamit dito. Hinanap ni Damaso si Maria Clara ngunit bigo dahil mukhang wala naman ata ito sa bahay. Napansin niya na walang tao na sa bahay dahil nakabukas ang mga kabinet at nakitang wala ng mga damit maliban kay Tiyago.
“Mukhang mag-isa ng nakatira Si TIyago” sabi ni Damaso nung makita ito.
Pumunta siya kay Tiyago muli at tinanong kung nasaan ni Maria Clara.
“Uh, napunta nasa kumbento, natuloy ang pagmomongha.” Sabi ni Tiyago
“Ano? Hindi pwede !” sabi ni Damaso. Halo-halo ang nararamdaman niya, may kasamang pagkagalit ngunit mayroon rin pagkagulat.
“Saang kumbento siya napunta?” tanong ni Damaso.
“Ewan ko, basta balita ko, pareho ang napuntahan ni Padre Salvi na kumbento.” Sabi ni Tiyago na bigla lang nawalan ng malay pagkatapos sabihin ito.
Wala masabi si Damaso. Nagaalala na siya para kay Maria Clara dahil gaya ang sinabi niya dati, walang makakarinig sa mga iyak niya, Maganda siya at baka may gawin sa kanya ang mga pari sa kumbento. Naisipan niyang puntahan ang kumbentong iyon. Inisip niya at nalaman kung anong kumbento ang pupuntahan niya. Narinig niya naguusap-usap ang mga kura at pinaksa ang paglipat ni Padre Salvi sa bagong kumbento dahil sa pagtulong niya sa pagpigil sa himagsikan.

Papunta si Damaso sa kumbento nung nagsimulang umulan. Nagmadali siya at nakitang may babae sa tuktok ng kumbento na umiiyak. Hindi niya ito namukhaan dahil madilim na at may kulog pa na lumalabas. Binuksan niya ang pinto at pumasok sa loob ng kumbento.

Nakita niyang kakaunti lamang ang mga tao dito kahit na napalaki ng kumbento. Sinimulan niyang hanapin siya Maria Clara at maraming kura ang nakapansin sa kanya. May isang lumapit sa kanya at sinabing “Ano ang ginagawa mo dito? Hindi ka naman dito nakapwesto.”
“Ano ngayon at hinahanap ko lamang ang aking anak si Maria Clara” sagot ni Damaso.
“Ah, ang huling kita naming sa kanya ay ang pag-usap kay Padre Salvi.” sabi ng kura.
“Alam niyo ba kung saan siya dahil kailangan ko na siyang kausapin” tanong ni Damaso.
“Uh, hanapin mo muna si Padre Salvi, siya ang huling nakakita kay Maria Clara, nasa taas ata siya.” sagot ng kura.
“Salamat” sabi ni Damaso at nagmadaling umakayat sa taas.
Hinanap niya kung saan si Padre Salvi ngunit wala. Nang malapit na siya sa may hulihan ng lapag, nakita niya si Salvi, palabas ng kuwarto. Nagmadali si Damaso kay Salvi.
“Hoy Salvi! Nasaan si Maria Clara?” tanong ni Damaso.
“Ano ang ginagawa mo dito, hindi ba pinapunta ka na sa Maynila?” sabi ni Salvi.
“Wala akong pakialam, nasaan si Maria Clara, sinabi nila sa akin na ikaw ang huling taong nakakita sa kanya.” sabi ni Damaso.
“Ewan ko” sabi ni Salvi na biglang nagpawis nung sinabi ito.
“Ano? Alam kong nagsisinungaling ka lng, kailangan ko siyang makausap.” sigaw ni Damaso.
“Hindi ko nga alam, umalis ka na, hindi ka nararapat dito at kailangan mo ng maghanda para sa pagkura mo sa Maynila.” sabi ni Salvi.
Bago pa man nakasalita si Damaso, hinila siya ng ibang miyembro ng kumbento at itinapon sa labas. Sinubukang pumasok muli ni Damaso ngunit hindi nakasarado na ang mga pinto.
Nakita niyang wala ng ulan ngunit nandoon pa rin ang babae sa tuktok. Nakita niya na si Maria Clara pala ito at sinubukang tawagin ngunit sa nandiyan parin ang kulog at hindi siya marinig. Sigaw ng sigaw ni Damaso ngunit di siya marinig. Hindi rin siya Makita ni Maria Clara dahil sa sobrang taas ng kumbento, hindi mo mamumukhaang ang mga tao sa baba. Nakita ni Damaso si Maria Clara dahil may kasamang kidlat at nakikita niya siya tuwing lalabas ang kidlat. Hindi sumuko siya Damaso hanggang sa siya’y nahimatay.
Nung paggising niya, napansing nasa ospital siya sa may San Diego. Pinadala raw siya ni Padre Salvi nung nakita siyang nakahiga sa sahig ng walang malay. Malungkot na malungkot si Padre Damaso dahil hindi niya nakita si Maria Clara.
Araw na pala ng alis niya papuntang Maynila at naghanda na siya, Nung pag dating niya sa Maynila, malungkot pa rin siya. Gusto niyang sana kausapin si Maria Clara ngunit dahil kay Padre Salvi hindi ito nangyari.
Nung pagtulog niya, napanaginipan niya na nakausap na niya sa Maria Clara at tinanong kung bakit nagmongha siya pero bago pa man nakasagot si Maria Clara, nasaksak si Damaso ng kutsilyo at namatay.
Hindi na mula nakabangon si Damaso sa panaginib na iyon at namatay sa bangunot.